Organizm niemowlaka jest bardzo wrażliwy i delikatny. Z tego względu wymaga szczególnej troski rodziców, zarówno w kontekście diety maluszka, jak i jego pielęgnacji. Jak właściwie zadbać o mikrobiom niemowlęcia?

Mikrobiom niemowlaka rodzi się w momencie jego przyjścia na świat. Na początku stanowi czystą kartę, która chłonie drobnoustroje znajdujące się w jego otoczeniu. Jeśli są to bakterie pochodzące od organizmu mamy (które zostały przekazane w momencie porodu drogami rodnymi, a także tuż po nim w czasie kontaktu skóra do skóry), budują one naturalną odporność mikrobiomu.

U dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie bakterie te najczęściej pochodzą ze środowiska szpitalnego – sali operacyjnej, a także uniformów położnych i lekarza, którzy biorą dzieci na ręce. Są one inne od bakterii znajdujących się w drogach rodnych mam i w inny sposób wpływają na mikrobiom. Te pierwsze chwile życia stanowią podwaliny do budowy mikroflory jelitowej – w dalszej mierze w dużej części zależy on od rodziców i ich pielęgnacji dziecka.

Jak dbać o maluszka?

Aby zadbać o harmonijny rozwój niemowlęcia i o to, by jego mikrobiom był budowany w oparciu o dobre bakterie, należy zwrócić uwagę na:

• sposób karmienia,
• pielęgnację skóry,
• stosowane kosmetyki,
• środki piorące,
• środki czystości stosowane w kontekście akcesoriów dziecka, ale też przy sprzątaniu mieszkania.

Sposób karmienia

Metodą karmienia niemowląt zalecaną przez Światową Organizację Zdrowia WHO jest karmienie piersią. Pomaga ono zaspokoić potrzeby żywieniowe dziecka, a jednocześnie zapewnia mu odpowiednią do wieku podaż witamin, mikroelementów, przeciwciał i składników odżywczych. W mleku mamy znajduje się wszystko, czego potrzebuje niemowlak – włącznie z immunoglobulinami, które wspierają jego maleńki układ odpornościowy.

Co więcej, pokarm kobiecy zawiera ogromną dawkę dobrych bakterii. Skład mleka kobiecego jest różny, ale szacuje się, że występuje w nim około 700 szczepów bakterii, w tym Lactobacillus oraz Bifidobacterium, które wspierają wchłanianie składników odżywczych i wspomagają mikrobiom w budowaniu naturalnej odporności.

Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym otrzymują inne substancje. Współczesne mieszanki mleczne wzbogacane są pierwiastkami i witaminami, by zapewnić maluchom zdrowy rozwój. Zwykłe mieszanki mleczne nie zawierają jednak probiotyków.

Wszystkie dzieci, i te karmione piersią, i te mlekiem modyfikowanym, po 6. miesiącu jednak powinny rozpocząć rozszerzanie diety. I tutaj dużą rolę odgrywają rodzice, którzy powinni przeprowadzić je w sposób mądry i świadomy, polegający na stopniowym włączaniu do diety dziecka różne produkty, stymulujące do pracy jego układ trawienny i budujące odporność.

W diecie niemowlęcia około 1. roku życia powinny znaleźć się już produkty zawierające probiotyki takie jak przetwory mleczne (kefiry czy jogurty naturalne), a w przypadku uczulenia na białko mleka krowiego – poddane fermentacji jogurty i kefiry roślinne (np. sojowe). Można już także podawać kiszone warzywa (np. ogórki), by wspomóc mikroflorę jelitową.

Jak zadbać o prawidłowy rozwój układu trawiennego u dziecka?

Układ trawienny malucha rozwija się do około 5.–6. miesiąca życia. To jego niedojrzałość najczęściej przyczynia się do występowania problemów trawiennych u niemowląt, które mogą powodować bóle brzuszka i płacz.

Aby ułatwić maluszkom przetrwanie tego trudnego czasu, warto ich nie przekarmiać, by nie obciążać dodatkowo układu trawiennego. W przypadku dzieci karmionych piersią jest to łatwiejsze, ponieważ pokarm kobiecy jest lekkostrawny i zwykle nie zalega w żołądku – dlatego dzieci na piersi częściej zgłaszają się do jedzenia. Karmienie na żądanie pozwala zaspokoić ich potrzeby żywieniowe (ale też emocjonalne wynikające z chęci przytulenia się do mamy) i wspomóc prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego.

U maluchów karmionych butelką istotne jest dostosowywanie porcji mieszanki do wieku dziecka i przygotowywanie jej w sposób ściśle określony przez producenta. Zbyt duże ilości mieszanki mogą mocno obciążyć delikatny układ trawienny dziecka.

Decyzję o tym, czy niemowlęciu należy włączyć probiotyk, rodzice powinni zawsze podejmować po konsultacji z pediatrą. Estabiom Baby i Estabiom Junior to suplementy diety, które zawierają dobre szczepy bakterii oraz witaminę D₃, która wspiera odporność.

Jak dbać o mikrobiom skóry?

Oprócz sposobu odżywiania istotne jest również dbanie o mikrobiom skóry. Skóra maluszka jest bardzo wrażliwa, cienka i delikatna, dlatego wymaga specjalnej troski rodziców. W pierwszych tygodniach życia najlepiej jest ograniczyć kosmetyki, bo nie są one potrzebne do pielęgnacji dziecka. Wystarczą dwa preparaty: do delikatnego oczyszczania w czasie kąpieli oraz do nawilżania skóry tuż po niej.

Niewskazane jest także stosowanie agresywnych środków piorących do ubranek i akcesoriów maluszka, ale wybieranie łagodnych, hipoalergicznych produktów, które nie wywołają reakcji alergicznej u dziecka i nie zaburzą równowagi mikrobiomu.